Tak, ja też byłam kiedyś tą osobą.
Wierzyłam, że mikrofale niszczą wartości odżywcze podgrzewanych posiłków, ponieważ każdy wokół mnie o tym mówił. Jednak nikt nie pokwapił się sprawdzić, czy to faktycznie jest prawda.
Dlatego kilka lat temu sprawdziłam o co chodzi z tymi mikrofalówkami. Dzisiaj podzielę się z Wami tą wiedzą, żebyście nie musieli przglądać całych Internetów w poszukiwaniu odpowiedzi.
Jak działa kuchenka mikrofalowa?
Używa się w nich radiacji elektromagnetycznej (mikrofal), które posiadają właściwości ogrzewające odkryte w czasach II Wojny Światowej. Wyobraź sobie miedzianą rurkę i miedziany pręt biegnący wewnątrz tej rurki. W obu płynie wysokie napięcie, które pozwala elektronom podróżować od pręta do rurki w przestrzeni pomiędzy nimi. Ponieważ rurka jest umieszona w polu elektromagnetycznym, elektrony uderzając o ścianki rurki wywołują wibracje, które my nazywamy MIKROFALAMI.
Mikrofale wewnątrz kuchenki są absorbowane przez cząsteczki wody, węglowodanów i tłuszczy. Ekscytacja tych cząsteczek powoduje, że zaczynają się one szybciutko poruszać wytwarzając ciepło. Przewodzenie ciepła w mikrofalówce jest szybsze niż w tradycyjnym gotowaniu, ponieważ mikrofale penetrują głębiej niż ciepło piekarnika czy patelni.
Mikrofale to przykład radiacji niejonizującej, co oznacza, że te trzęsące się z ekscytacji cząsteczki nie mają w sobie wystarczającej energii, aby usunąć elektron z atomu lub molekuł. Dlatego jest to radiacja bezpieczna.
Radiacja jonizująca to na przykład promieniowanie rentgenowskie lub gamma, które są o wiele silniejsze niż mikrofale i powodują poważne zniszczenia materii wyeksponowanych na ich działanie.
Co z wartościami odżywczymi jedzenia przygotowywanego w mikrofalówce?
Jest mnóstwo dowodów naukowych na to, iż korzystniej jest przygotowywać posiłki w mikrofalówce niż gotując je w wodze lub piekąc. Jeżeli weźmiesz pod uwagę poziom mikro- i makroelementów zawartych w surowych warzywach jako ilość wyjściową – najlepszym sposobem na uniknięcie wartościowych strat byłoby przygotowanie ich w jak najszybszy sposób z użyciem jak najniższej temperatury. (Poprawne) użycie mikrofalówki jest dobrym i szybkim sposobem na przygotowywanie posiłków. Gotowanie na parze jest równie pożyteczne, a w kilku przypadkach nawet lepsze! Niestety, dla porównania, gotowanie w wodzie zajmuje o wiele więcej czasu i powoduje znaczną utratę wartości odżywczych, które „uciekają” do wody, którą na koniec gotowania bardzo często wylewamy.
Podgrzewanie w mikrofalówkach powoduje, iż składniki pokarmowe są lepiej trawione przez nasz organizm (traktuj podgrzewanie jako wstępny proces trawienia). Karotenoidy zawarte w pomidorach i marchewkach lub biotyna w jajkach są lepiej przyswajalne po podgrzaniu w mikrofalówkach. Naukowcy pokazują również, iż antyoksydanty są lepiej zachowane w posiłkach potraktowanych mikrofalami niż tych ugotowanych na ogniu.(1)
Szpinak – kiedy ugotowany traci 70% kwasu foliowego a po przygotowaniu w mikrofalówce zatrzymuje w sobie aż 90% tego bardzo ważnego (szczególnie dla kobiet!) składnika.
Warzywa strączkowe – po namoczeniu w wodzie i podgrzaniu w mikrofalówce zachowują o wiele więcej składników odżywczych niż po ugotowaniu.(2)
Płatki owsiane i otręby – w badaniach porównujących gotowanie i poddawanie mikrofalom, płatki zawierają najwyższy poziom antyoksydantów i skrobi po 3 minutach ogrzewania w mikrofalówce. Antyoksydanty chronią nasze komórki przed zniszczeniem i zatrzymują procesy starzenia – ale o co chodzi ze skrobią? Wszystkie węglowodany (cukry) posiadają indeks glikemiczny (GI), który pokazuje w nich stosunek cukrów prostych (np. glukozy) do cukrów złożonych (np. skrobi). Jeżeli chcesz stopniowo podnieść poziom energii na dłużej, powinieneś jeść więcej posiłków z niskim GI. Dania z wysokim indeksem glikemicznym powodują szybki wzrost cukru we krwi, po czym następuje nagły przypływ energii i równie nagły jej spadek. Podczas gotowania indeks GI zmienia się, ponieważ cukry złożone rozkładają się na proste, dlatego ważne jest by nawet posiłki z niskim GI (jak owsianka) przygotowywać w odpowiedni sposób. Gotowanie płatków w mikrofalówce powoduje bardzo niski spadek poziomu skrobi, co pozwala nam cieszyć się pysznym śniadankiem i energią na dłużej (3).
Witaminy – ogólne zachowanie witamin w pożywieniu jest o wiele wyższe po ogrzaniu w mikrofalówce niż w wodzie. Dodanie soku z cytryny znacznie zmniejsza poziom utraty witaminy D3 (tak bardzo nam potrzebnej!) podczas gotowania, podgrzewania i pieczenia (4).
Pamiętaj! Używanie mikrofalówki jest korzystniejsze niż tradycyjne gotowanie tylko i wyłącznie, kiedy jest robione poprawnie. Nie dodawaj zbyt dużej ilości wody do gotowanych przez mikrofale warzyw, ponieważ uzyskasz ten sam efekt, co gotując na kuchence. Postaraj się gotować wszystko jak najkrócej, używając przeznaczonych do tego opakowań. Załóż szczelne pokrywki, by stworzyć efekt gotowania na parze. Ważne jest też, iż gotowe dania do podgrzania w mikrofalówce nie są w żaden sposób brane pod uwagę w tym poście. Są one wysoko przetworzone, bardzo kaloryczne z niską zawartością składników odżywczych. Pamiętaj o zbilansowanej diecie.
Miłego gotowania! 🙂